13 sierpnia - Produkty
Nawet układy sprężania powietrza nie mogą funkcjonować bez odpowiednich części zapasowych i akcesoriów. Przez części zapasowe rozumiemy wszystkie komponenty, które montuje się w istniejącym układzie jako jego istotne, niezbędne elementy. Z kolei rola akcesoriów ogranicza się wyłącznie do rozszerzenia funkcjonalności istniejącego układu.
Oczywiście sam podział akcesoriów i części do sprężarek jest znacznie bardziej złożony i skomplikowany. Mimo to w poniższym artykule określimy rolę poszczególnych komponentów zapasowych i akcesoriów w procesie funkcjonowania kompresorów, a także zdefiniujemy ich najpopularniejsze rodzaje i pełnione przez nie funkcje.
Część zapasowa, czyli komponent i logistyka
Ktoś mógłby powiedzieć, że do utrzymania złożonego systemu sprężarek są potrzebne części zamienne. Tak jest w istocie, ale praktyka uczy, że sama część nie wpłynie na utrzymanie odpowiedniego poziomu stabilności pracy, jeśli nie uwzględniamy wraz z nią szeregu innych, równie ważnych czynników.
1. Dostępność części – aby części zamienne do sprężarek mogły spełnić swoje zadanie, muszą one być dostępne dla operatora, tudzież serwisanta. Jest to oczywiście truizm, ale wciąż wielu przedsiębiorców zapomina o tym prostym fakcie. W praktyce braki łata się albo poprzez „kanibalizację” innych maszyn o podobnych właściwościach, albo poprzez skupowanie „na siłę” dostępnych na rynku części i to zwykle za wyższą niż rynkową cenę.
2. Metody rozdziału części – pod tym dość enigmatycznym stwierdzeniem kryje się konieczność zdefiniowania, które z części zamiennych nazwalibyśmy eksploatacyjnymi, a które „awaryjnymi”. W tej pierwszej grupie należałoby umieścić wszelkie komponenty, których zużycie można w naturalny sposób przewidzieć. Są to części dostępne od zaraz, które natychmiast można wprowadzić zamiast komponentów zużytych. W drugiej grupie należy umieścić wszystkie elementy, których awarii nie da się przewidzieć i z reguły są znacznie droższe.
3. Aktualizowana lista części – z powyższych dwóch punktów jasno wynika, że utrzymanie maszyn w ruchu bieżącym wymaga posiadania, choć niektórych części eksploatacyjnych, które z biegiem czasu ulegają zużyciu. Lista tych części winna być stale aktualizowana. Załóżmy, że wprowadzamy do naszych sprężarek zupełnie nowy system odprowadzania ciepła. W takiej sytuacji należy również zaktualizować listę części eksploatacyjnych o komponenty, które będą wchodzić w jego skład.
Akcesoria do sprężarek
Nieco inaczej wygląda sprawa z akcesoriami do sprężarek powietrza. Nie są to komponenty niezbędne do utrzymania ruchu maszyn (chyba, że traktujemy je jako komponenty eksploatacyjne). Za ich pomocą rozszerzamy możliwości danych urządzeń i to na zasadzie inwestycyjnej rozbudowy ich możliwości. Proces ten zwykle jest bardzo złożony i wymaga nakreślenia odpowiedniego planu, w ramach którego zdefiniowane zostaną wymogi techniczne, opłacalność inwestycji i jej sposób montażu w odniesieniu do istniejącego sprzętu.
Praktyka uczy, że wdrażanie nowych systemów, a co za tym idzie i akcesoriów, zwykle nie idzie w parze z założeniami planu inwestycji. Dlatego proces zamawiania konkretnych akcesoriów jest w tym przypadku znacznie wydłużony. Co więcej, termin realizacji inwestycji nie musi być w tym przypadku narzucony przez przedłużający się okres przestoju maszyn.
Akcesoria i części zamienne do sprężarek – przegląd i opis techniczny
Części zamiennie i akcesoria zostały już omówione. Teraz możemy przejść dalej. Oto zestawienie najbardziej przydatnych akcesoriów i części zamiennych, bez których praca przedsiębiorstwa (również w sferze długoterminowej) nie ma racji bytu.
Części zamienne do sprężarek o charakterze eksploatacyjnym
Filtry – w sprężarkach występują dwa podstawowe rodzaje filtrów: powietrzny i olejowy. Rolą pierwszego jest filtrowanie powietrza będącego czynnikiem roboczym maszyny i dzięki temu zapobieganie jej postępującemu uszkodzeniu, a nawet niszczeniu. Z kolei filtry olejowe mają nieco więcej zastosowań. Oprócz układu smarowania montuje się je również w układach chłodzących i rekuperacyjnych (odzyskujących ciepło).
Oleje do sprężarek – charakteryzują je odpowiednie parametry pracy, w tym lepkość i zdolność do zachowania odpowiednich właściwości przy temperaturze dochodzącej do 100 stopni Celsjusza. W przypadku zdecydowanej większości olejów sprężarkowych lepkość (dla temperatury 40 stopni Celsjusza) powinna oscylować na poziomie 41.4 – 50.6.
Zestawy serwisowe – umożliwiają realizację prostych napraw. Zwykle przygotowuje się je z myślą dla konkretnej maszyny. Dzięki temu proces naprawy jest jeszcze szybszy i nie wymaga długotrwałego poszukiwania wybranych komponentów zamiennych. W skład takiego zestawu wchodzą najczęściej filtry olejowe i powietrzne, uszczelki, podkładki, a nawet taśmy.
Akcesoria do sprężarek, które można wykorzystać do rozbudowy układów:
Separatory – to grupa akcesoriów, których zadaniem jest odseparowanie oleju od sprężonego powietrza. Wewnątrz separatora zabudowany jest układ specjalnych filtrów (włącznie z węglem aktywnym), których rolą jest zatrzymanie oleju i odprowadzenie go poprzez obwód zwrotny bezpośrednio do obwodu głównego. Separatory mają różne parametry pracy, aczkolwiek najczęściej wykorzystuje się układy uzyskujące śladową ilość oleju na poziomie 0,005 mg na metr sześcienny powietrza. Istotnym parametrem separatora jest jego przepustowość, czyli zdolność do oczyszczenia określonej ilości powietrza w wybranej jednostce czasu. Z reguły parametr ten jest uzależniony od warunków pracy sprężarek, a jego wartość waha się w okolicach 5.5 metra sześciennego na godzinę lub więcej.
Presostaty – to zaawansowane układy ciśnieniowo – elektryczne, wyposażone w czujniki różnicy ciśnień i zabudowany przekaźnik. W przypadku nadmiernej różnicy ciśnień obwód elektryczny jest otwierany lub zamykany, uruchamiając tym samym systemy alarmowe, bądź też wyłączając całość układu. Zaletą presostatu jest jego uniwersalność konstrukcyjna. Można go zabudować wszędzie, zwiększając tym samym sposób ochrony sieci sprężarek przed ewentualną awarią. Najczęściej montuje się je w bliskim sąsiedztwie filtrów, zarówno powietrznych, jak i olejowych, w celu wychwycenia ewentualnych skoków w ich przepustowości.
Zawory termostatyczne – są to konstrukcje umożliwiające automatyczne zabezpieczenie obwodu pneumatycznego bądź olejowego, w przypadku pojawienia się wewnątrz zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperatury. W przypadku układów olejowych zabezpieczenie to ułatwia kontrolę pracy układu, zapobiegając np. jego przegrzaniu (powyżej 100 stopni Celsjusza). W układach pneumatycznych zawory te również montuje się w tym celu, lecz przy zupełnie innych temperaturach granicznych, np. 2 – 40 stopni Celsjusza.
Wymienniki ciepła – zaawansowane układy sprężarek dużej mocy generują bardzo duże ilości ciepła, których wartość jest zależna od stopnia sprawności całego układu. Ciepło to najczęściej jest przekazywane do układu olejowego, a następnie magazynowane w oleju. Dzięki wymiennikom możliwe jest odzyskanie znacznej części tej energii, poprzez podgrzanie cieczy (najczęściej wody), bądź powietrza atmosferycznego. Sprawność wymienników najnowszej generacji sięga nawet 70 procent.
Zbiorniki ciśnieniowe – to na pozór proste pojemniki, których zadaniem jest magazynowanie powietrza pod dużym ciśnieniem. Są one w zasadzie niezbędnym elementem każdej sprężarki, gdyż stabilizują one ciśnienie wyjściowe urządzenia, umożliwiając jednocześnie przejście sprężarki w tryb biegu jałowego w przypadku uzyskania ciśnienia granicznego. Pojemność większości zbiorników przemysłowych waha się w granicach 200 do nawet 5000 litrów. Każdy z nich musi posiadać stosowne certyfikaty, potwierdzające jego odporność na panujące wewnątrz ciśnienie. Podsumowanie
W powyższym wpisie postanowiliśmy przybliżyć nie tylko konkretne rozwiązania techniczne, ale też pokazać, że źle zarządzana baza nawet najlepszych części, akcesoriów i podzespołów nigdy nie spełni swego zadania. Jeśli części i akcesoria do sprężarek faktycznie mają spełnić swoją funkcję, muszą one być łatwo dostępne i uporządkowane. Jednym słowem, serwisant musi wiedzieć, gdzie w przypadku awarii sprężarki, może szukać do niej komponentów.