10 lipca - Produkty

Kompresor jest zamiennie nazywany sprężarką. Z kolei na tą drugą bardzo często mówi się – kompresor. Jednak czy faktycznie kompresor jest tym samym urządzeniem, co sprężarka? Wynika to zapewne z tłumaczenia angielskiego słowa compressor. W rzeczywistości istnieją pewne różnice między tymi urządzeniami.

Nie każda sprężarka jest kompresorem!

Sprężarka powietrza służy do uzyskiwania bardzo wysokiego ciśnienia sprężonego gazu bądź wymuszania jego przepływu. Z kolei kompresor jest jednym z jej rodzajów, tak, jak urządzenia typu wentylator czy dmuchawa. Często używa się te pojęcia zamiennie i nic nie stoi na przeszkodzie, aby to robić. Jednak trzeba pamiętać o jednej niezwykle ważnej kwestii, że nie zawsze jest ona kompresorem. Warto w związku z tym wspomnieć, choć kilka słów na temat jednego i drugiego urządzenia.

Jakie są podstawowe różnice?

Zakres praktycznego zastosowania sprężarek jest ograniczony. Jeśli mamy do czynienia z wysokim przyrostem ciśnień i jednocześnie ze zminimalizowaną wydajnością, warto zwrócić uwagę na sprężarki tłokowe, które w tym przypadku najlepiej zdają egzamin (mowa o tłokowych zarówno jedno-, jak i wielostopniowych). Z kolei konfrontując się z sytuacją, w której mamy do czynienia z niskim przyrostem ciśnień i zdecydowanie większą wydajnością, prym będą wiodły urządzenia wirowe. Z czego wynika owo ograniczenie wydajności w tłokowych, a z czego w urządzeniach wirowych? Otóż głównym powodem takiego limitu jest ograniczenie prędkości obrotowej oraz wymiarów cylindra pierwszego stopnia stężenia (tłokowe), jak również przyrost ciśnienia na jednym stopniu (wirowe).

Sprężarki należą do jednych z najpopularniejszych urządzeń na rynku i, jako niezawodne maszyny, wykorzystywane są w wielu gałęziach gospodarki, jak i techniki. Produkowane są pod postacią stacji lub urządzeń przenośnych, np. zestawów czy agregatów. Są nie tylko niezależnymi maszynami, ale bardzo często zdarza się, że stanowią integralną część innych urządzeń, o wiele bardziej złożonych, np. turbin gazowych czy chłodziarek.

Zastosowanie ich ma miejsce w:

gazownictwie do transportu gazów
hutnictwie żelaza i innych metali
zdywersyfikowanych procesach technologicznych w obszarze chemii przemysłowej
górnictwie
procesach chłodniczych
urządzeniach klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych
sprzęcie z wymuszoną cyrkulacją
procesach chłodzenia silników spalinowych, elektrycznych czy prądnic
procesach wywoływania sztucznego ciągu w sprzęcie kotłowym i w chłodnicach kominowych
procesach doładowania silników spalinowych
transporcie pneumatycznym
napędzie różnych urządzeń pneumatycznych
zespołach składowych zaawansowanych sprzętów przemysłowych

Warto również wyjaśnić, w jakim celu spręża się gazy. Otóż jest to niezbędne do zwiększenia zdolności gazu do wykonania zamierzonej pracy, zwiększenia gęstości gazu, aby ułatwić magazynowanie i transport oraz dostosowania ciśnienia gazu do wymagań technicznych w różnych procesach technologicznych, w których gaz jest ich częścią.

Ponadto nie sposób pominąć parametrów, które określają pracę sprężarki. Należą do nich:

ciśnienie oraz temperatura tłoczenia na jej wylocie
ciśnienie oraz temperatura ssania u jej wlotu
strumień masy lub objętości, który określa wydajność urządzenia – wielkość stosowana do określenia przekroju ssawnego urządzenia z odniesieniem do temperatury i ciśnienia absolutnego
przyrost ciśnienia lub stosunek sprężania, które pozwalają określić stosunek lub różnicę ciśnień bezwzględnych obecnych w przekroju wylotowym oraz wlotowym
prędkość obrotowa
moc
sprawność, czyli stosunek mocy urządzenia do mocy rzeczywistej

Obecnie w sprzedaży mamy sprężarki wyporowe. Te zwiększają ciśnienie poprzez zasysanie, a także tłoczenie. Do nich można zaliczyć takie maszyny jak:

sprężarki tłokowe,
sprężarki śrubowe,
sprężarki membranowe,
sprężarki spiralne,
sprężarki łopatkowe,
sprężarki z wirującymi tłokami.

Jak działają?

Wszystkie procesy, czyli zasysanie, sprężanie i wtłaczanie gazu odbywa się w następstwie cyklicznego zwiększania i zmniejszania objętości przestrzeni roboczej, której częścią jest gaz. Dzieje się tak przez jeden lub kilka członów roboczych, które są w ruchu, np. krzywki, łopatki czy tłoki. W wyniku wytworzenia podciśnienia przez zwiększenie objętości przestrzeni roboczej (m.in. przez cofający się człon), odbywa się zasysanie gazu z obszaru ssawnego do obszaru roboczego. Po tym następuje moment sprężania gazu przez zmniejszenie objętości przestrzeni roboczej i wytłaczanie go do obszaru ssawnego.

Znakiem rozpoznawczym sprężarek wyporowych jest okresowość działania. Jest ona przyczyną powstawania pulsacji ciśnienia, co z perspektywy niezawodności procesów technologicznych jest uważane za dość niekorzystne zjawisko. Sprężarki wyporowe sklasyfikowano na urządzenia tłokowe (postępowo-zwrotny ruch tłoka) i rotacyjne (obrotowy ruch członu roboczego).

Drugi typ to sprężarki przepływowe, których praca koncentruje się na przepływie strumienia powietrza. Należy do nich zaliczyć:

promieniowe,
diagonalne,
osiowe,
wirowe.

Działanie urządzeń przepływowych jest zgoła inne od wyporowych. W ich przypadku kluczowym momentem jest przekazywanie strumienia gazu przez energię mechaniczną silnika napędowego w sposób ciągły. Jak do tego dochodzi? Otóż dzieje się tak poprzez zwiększenie krętu, inaczej pędu, wspomnianego strumienia gazu w obszarze kanałów międzyłopatkowych wirnika. W efekcie energia kinetyczna zmienia się w energię ciśnienia w obrębie dyfuzorów, czyli elementów układu przepływowego, którego przekrój sukcesywnie się zwiększa. Przepływowe, podobnie do wyporowych, mogą być jedno- lub wielostopniowe.

Sprężanie wielostopniowe ma mnóstwo plusów. Są to m.in.:

znaczne zmniejszenie siły działającej na tłok
znaczne zwiększenie wydajności pracy maszyny – zmniejszając wpływ przestrzeni szkodliwej, automatycznie zwiększa się współczynnik wydajności
końcowa temperatura utrzymywana jest w dopuszczalnych granicach
znaczne zmniejszenie zużycia mocy, którą wykorzystuje się do procesu sprężania – dzieje się tak w wyniku zbliżenia do sprężania izotermicznego

Rodzaje kompresorów

Kompresory to urządzenia o dość szerokim zastosowaniu, które najczęściej wykorzystywane są w przemyśle motoryzacyjnym. Lakierowanie karoserii, pompowanie kół, zasilanie urządzeń pneumatycznych czy wsparcie procesów blacharskich to tylko kilka przykładów sytuacji, w których kompresor jest niezbędnym sprzętem.

Obecnie na rynku wyróżnia się dwa rodzaje kompresorów. Są to:

kompresory olejowe,
kompresory bezolejowe.

Kompresory z olejem stanowią niezwykle istotną część wyposażenia zarówno zakładów wulkanizacyjnych, jak i warsztatów samochodowych. To urządzenie, które charakteryzuje się wysoką wydajnością i gwarantuje ciągłość prac. Ponadto wyróżnia je bardzo pojemny zbiornik, co ułatwia wykonywanie czynności. W zależności od zapotrzebowania mogą być jedno- lub wielostopniowe. Ich cechy szczególne mogą wyglądać następująco (na przykładzie wybranego urządzenia):

regulator ciśnienia z podwójnym wyjściem
pojemność zbiornika od 200 do 500 litrów na kołach lub podporach
mocna osłona pasa napędowego, która chroni wszystkie części ruchome
filtr powietrza, który redukuje hałas oraz zwiększa wydajność urządzenia
pompa poprawiająca chłodzenie sprężanego powietrza
koła i uchwyt, które usprawniają manewrowanie kompresorem

Dzięki konieczności stosowania oleju podczas wykorzystywania kompresora, zwiększa się żywotność tłoka i wpływa to na jego trwałość bardziej niż w przypadku kompresora bezolejowego. Kompresor bez oleju całkowicie eliminuje występowanie choćby najmniejszych ilości oleju w sprężonym powietrzu. To sprzęt, którego możliwości doceniane są przede wszystkim w przemyśle farmaceutycznym i chemicznym (często wykorzystywany w gabinetach dentystycznych, świetnie sprawdza się w warunkach, w których wymagana jest wysoka sterylność i higiena pracy).

Oprócz wymienionych właściwości, kompresor bezolejowy jest doskonałym rozwiązaniem do drobnych prac dla fanów motoryzacji. W przestrzeni garażowej/domowej/prywatnej może posłużyć w ramach malowania ścianek lub nietypowych konstrukcji, np. z drewna, pompowania kół rowerowych czy czyszczenia narzędzi lub urządzeń.

Wybierając jedno z tych urządzeń, trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na ciśnienie, pojemność zbiornika, wydajność, poziom hałasu, trwałość i jakość, a także na producenta. Zdecydowanie na tym etapie można pominąć cenę, gdyż ta nie jest tak ważna, a bywa bardzo myląca.

Podsumowanie

Przed ostatecznym podjęciem decyzji i przede wszystkim przed dokonaniem wyboru, warto określić swoje oczekiwania względem tego urządzenia. Trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, do czego ma służyć. Warto w tym miejscu nadmienić, że zarówno sprężarki, jak i kompresory to funkcjonalne urządzenia, które przydają się nie tylko w gospodarstwie domowym, ale również i przede wszystkim w warsztatach samochodowych, na budowie, w zakładach lakierniczych oraz w przemyśle.

Jeśli zależy Ci na sprzęcie, który chciałbyś wykorzystywać wyłącznie w ramach hobby, zdecydowanie warto przemyśleć zakup kompresora bez oleju. W o wiele bardziej zaawansowanych i wielowymiarowych przedsięwzięciach na masowa skalę, rekomendowany jest zakup kompresora z olejem, którego wysoka wydajność pozwoli na realizację wszystkich procesów.

Szukasz odpowiedniego urządzenia? Wciąż zastanawiasz się, który kompresor spełni Twoje oczekiwania? Zapoznaj się z naszym tekstem o tym, jaki kompresor wybrać dla firmy i zainwestuj w taki sprzęt, który odpowie na Twoje potrzeby!

Kompresor a sprężarka – jakie są podstawowe różnice, rodzaje, typy