Kompresor olejowy czy bezolejowy – który wybrać?

Kompresor to najważniejszy element układu sprężonego powietrza, który znajduje się w przeważającej liczbie zakładów przemysłowych, a także bardzo przydatne garażowe narzędzie. Decydując się na kupno sprężarki, na początku będzie czekało nas ważne pytanie – kompresor olejowy czy bezolejowy będzie lepiej dopasowany do naszych potrzeb? W znalezieniu odpowiedzi pomoże niniejszy artykuł.

Kompresor olejowy czy bezolejowy – zasada działania obu urządzeń

Dokonanie najlepszego wyboru nie jest możliwe bez wystarczającej wiedzy w temacie, dlatego na początek warto lepiej przyjrzeć się budowie i sposobowi działania obu rodzajów sprężarek. Zarówno olejowy, jak i bezolejowy kompresor ma spełniać tę samą funkcję – generować i dystrybuować sprężone powietrze, które jest jednym z najważniejszych współczesnych mediów. Spośród dwóch najpopularniejszych typów kompresorów – śrubowych i tłokowych – oba mogą występować w wersji olejowej lub bezolejowej.

Jak działa kompresor olejowy?

Jak wskazuje nazwa, ten typ sprężarki posiada wtrysk oleju. Jest on niezbędny do całego procesu sprężania, olej wypełnia przestrzenie między ślimakami, zasysane powietrze jest transportowane wzdłuż ślimaków do komory sprężania. Olej jest również wykorzystywany do smarowania elementów tocznych, które mogą łatwo ulec zatarciu, a w rezultacie doprowadzić do poważnej awarii urządzenia. O ile w garażu konsekwencje finansowe będą wiązać się tylko z serwisem sprężarki, o tyle w zakładzie przemysłowym taka sytuacja może spowodować brzemienną w skutkach przerwę w produkcji.

Jak działa kompresor bezolejowy?

Zasada działania sprężarki bezolejowej nie różni się bardzo od sprężarki olejowej. Obie służą do tego samego. Różne są jednak ich elementy eksploatacyjne. W przypadku kompresora bezolejowego są wykonane z materiałów, które nie wymagają smarowania olejem. Więc jaki kompresor wybrać? W poszukiwaniu odpowiedzi pomoże poniższa charakterystyka obu typów sprężarek.

Zalety i wady kompresora olejowego

Wspomniany wtrysk oleju oprócz smarowania ma też inne pozytywne działanie. Wydłuża żywotność kompresora oraz zwiększa jego wytrzymałość i trwałość. Ponadto, co ważne, odpowiada za jej chłodzenie i utrzymywanie odpowiedniej temperatury pracy. Dzięki temu sprężarki olejowe mogą pracować w trybie ciągłym. Kolejnym atutem kompresorów olejowych są zbiorniki o dużej pojemności, która pozwala na magazynowanie znacznych ilości sprężonego gazu. Dzięki temu w pracy kompresora olejowego nie ma miejsca na spadki ciśnienia czy przestoje.

Trzeba jednak pamiętać, że kompresor olejowy będzie generować sprężone powietrze, do którego mogą przedostawać się cząstki oleju. Przez to w wielu branżach czy w niektórych domowych czynnościach nie można ich wykorzystać. Nieco niższa jakość powietrza czasami nie jest problemem, np. do zasilania różnego rodzaju urządzeń pneumatycznych. Ze względu na swoje właściwości kompresory olejowe stosuje się np. w warsztatach samochodowych i wulkanizacyjnych.

Dla niektórych osób wadą może okazać się rozmiar kompresorów olejowych – większy zbiornik to większa waga. Bez problemu można jednak znaleźć model wyposażony w kółka, dzięki którym kompresor olejowy stanie się urządzeniem mobilnym. Oczywiście wymagana wielkość zbiornika zależy od tego, jak chcemy wykorzystywać kompresor – można wybrać urządzenie ze zbiornikiem 25 l, ale można 300 l.

Jedną z wymienianych wad kompresorów olejowych jest także wzmożona konieczność systematycznej konserwacji i wymiany oleju, a także filtrów ograniczających ilość oleju w powietrzu. Ponadto powstający podczas pracy kondensat wodno-olejowy nie jest obojętny dla środowiska i musi zostać zutylizowany.

Wady i zalety kompresora bezolejowego

Mimo że elementy eksploatacyjne kompresora bezolejowego są wykonane z materiałów, które nie wymagają smarowania, ten typ sprężarki także trzeba systematycznie kontrolować pod względem czystości. Jego konserwacja jest jednak zwykle łatwiejsza i nie musi być wykonywana tak często jak w przypadku poprzednika. Jedną z najważniejszych zalet sprężarek bezolejowych jest to, że do powietrza nigdy nie dostaną się cząsteczki oleju, a więc będzie spełniać najwyższe wymagania względem czystości. Kompresory bezolejowe mogą być dzięki temu wykorzystywane w branżach, które używają tylko nieskazitelnie czystego strumienia sprężonego gazu.

Kolejnym atutem jest to, że kompresor bezolejowy łatwiej obsłużyć. Przez to jest często wybierany do prac domowych, np. pompowania kół roweru, malowania czy czyszczenia. Ponadto jest mniejszy niż sprężarka olejowa, co też przemawia na jego korzyść. Kompresor bezolejowy, w przeciwieństwie do olejowego, nie emituje do atmosfery szkodliwych substancji. Ponadto jest lekki i mobilny.

Brak wtrysku oleju oznacza jednak, że kompresor nie jest chłodzony, a więc nie jest przystosowany do ciągłej, wymagającej pracy. Trzeba robić mu przerwy. Minusem są też mniejsze zbiorniki.

Istnieją jednak wyjątki od powyższej charakterystyki kompresora bezolejowego, np. sprężarki śrubowe BOGE, które łączą w sobie wszystkie zalety urządzeń bezolejowych, czyli przede wszystkim najwyższą jakość sprężonego gazu, a jednocześnie są bardzo wydajne. Do chłodzenia zamiast oleju używa się w nich wody.

Kompresor olejowy czy bezolejowy – podsumowanie

Najczęściej kompresory olejowe poleca się do mniej wymagających zadań, czyli do zastosowań profesjonalnych gdzie pewna zawartość drobin oleju nie przeszkadza. Natomiast kompresory bezolejowe stosujemy w bardziej wymagających instalacjach, gdzie nie dopuszcza się zanieczyszczenia w postaci drobin olejowych. Odpowiedź na pytanie, jaki kompresor wybrać zależy jednak od konkretnego urządzenia i jego parametrów, a także od parametrów sprężonego powietrza, jakich wymaga klient.

FAQ:

1. Co wybrać – kompresor olejowy czy bezolejowy?

Zależy to głównie od zapotrzebowania na sprężone powietrze, jego wymaganej jakości oraz prac, do jakich będziemy wykorzystywać sprężarkę.

2. Co wyróżnia kompresor bezolejowy?

Kompresory bezolejowe są mniejsze i lżejsze niż kompresory olejowe, ale zwykle też mniej wytrzymałe, jeśli nie są chłodzone. Generują strumień powietrza o najwyższej jakości i czystości, a przy tym nie emitują szkodliwych dla środowiska substancji. Używa się ich m.in. do pompowania kół czy malowania ciśnieniowego.

3. Czym charakteryzuje się sprężarka olejowa?

Wtrysk oleju zapewnia lepsze smarowanie, chłodzenie i wytrzymałość urządzenia. Sprężarka olejowa może pracować dzięki temu bez przerw, w trybie ciągłym. Trzeba jednak poświęcić więcej czasu na jej konserwację, a także utylizować powstałą przy kompresowaniu mieszankę wody i oleju.