Jak ustalić prawidłowy kierunek obrotu silnika napędowego w kompresorze?

Sprężone powietrze wytwarzane przez kompresor jest wydajnym i skutecznym źródłem energii, które może zasilać mnóstwo narzędzi i maszyn pneumatycznych. Żeby je uzyskać, niezbędna jest praca silnika, którego obroty nie tylko będą miały odpowiednio wysoką prędkość, ale także prawidłowy kierunek. W dzisiejszym artykule wyjaśniamy zatem kwestię ustalania kierunku obrotów silnika napędowego w kompresorze.

Działanie wirników kompresora

Pierwszym ważnym parametrem związanym z obrotami silnika w sprężarce jest ich prędkość, którą określa się jako prędkość obrotową. Dzięki silnikowi kompresor może podnosić ciśnienie powietrza przy użyciu przeznaczonych do tego wirników. Ich działanie zależy od tego, czy kompresor posiada środek smarny. W sprężarce śrubowej bezolejowej na ustawienie wirników oraz ich kierunek obrotu wpływa przekładnia zębata.

Z kolei w przypadku sprężarki olejowej środek smarujący wypełnia przestrzeń między wirnikami. W rezultacie urządzenie jest uszczelnione hydraulicznie, a energia mechaniczna jest przenoszona z wirnika napędzającego na napędzany. Mechanizm ten nie jest niezawodny, jednak to właśnie prawidłowe uszczelnienie odpowiada za jego skuteczność. Luzy muszą być dokładnie dopasowanie między wirnikami śrubowymi, a także między komorą do uszczelniania zagłębień kompresyjnych a wirnikami.

W tym momencie pojawia się pojęcie prędkości obrotowej, która niweluje niemożliwe do uniknięcia straty powstałe na skutek nieszczelności. Jeśli prędkość jest na odpowiednio wysokim poziomie, otrzymujemy dużo mniejszy stosunek natężenia przepływu wycieku do skutecznego natężenia przepływu. Oprócz prędkości obrotów istotnym parametrem jest również ich kierunek, który należy zweryfikować wizualnie.

Podłączanie kompresora

Ustalenie prawidłowego kierunku obrotu silnika napędowego jest jednym z etapów podłączania każdej sprężarki. Jeśli czujemy się na siłach, możemy wykonać to bez pomocy wykwalifikowanego elektryka. Sprawdzenie kierunku obrotów jest poprzedzone podłączeniem wtyczki. Należy upewnić się, że włącznik sprężarki jest wyłączony, a przycisk na presostacie znajduje się w pozycji dolnej. Wkładamy wtyczkę do gniazdka i sprawdzamy probówką, czy na obudowie kompresora na pewno nie ma napięcia. Następnie weryfikujemy kierunek strzałki umieszczonej na obudowie silnika, która oznacza kierunek obrotów. Włączamy urządzenie na pół sekundy i patrzymy, w którą stronę obraca się silnik. Jeśli jest zgodna ze wskazaniem strzałki, sprężarka jest gotowa do pracy.

Co, jeśli kierunek obrotów kompresora nie będzie zgodny ze strzałką na silniku? Należy wówczas zmienić kolejność faz zasilających jednostkę napędową. Zamieniamy przewody na styczniku w skrzynce sterowania kompresorem, czyli L2 i L3. Pozostawiamy L1 bez zmian. Ponownie sprawdzamy wizualnie kierunek obrotów silnika kompresora.

Kontrola kompresora przed uruchomieniem

Każdorazowo przed uruchomieniem sprężarki należy wykonać kontrolę, czyli upewnić się, że wszystkie parametry urządzenia są utrzymane na odpowiednim poziomie. Jednym z elementów takiej weryfikacji jest sprawdzenie kierunku obrotów silnika. Oprócz tego kontrola kompresora obejmuje sprawdzenie:

• poziomu oleju w misce olejowej,
• optymalnej mocy zasilania,
• zamocowania korka wlewu oleju,
• zamocowania filtra powietrza,
• znamionowego napięcia zasilania 230/400 V,
• stanu przewodów i wtyczki,
• bezpiecznego dostępu do urządzenia,
• sprawności wszystkich podzespołów,
• zaworu odcinającego (powinien być otwarty),
• miejsca na wylot i wlot powietrza (nie powinny być zatkane).

Wszystkie powyższe czynności oraz ewentualne prace diagnostyczne powinno się wykonywać zgodnie ze wskazówkami zawartymi w instrukcji sprężarki. Jeśli urządzenie wymaga bardziej zaawansowanego serwisu, należy powierzyć je w ręce specjalistów zajmujących się regeneracją kompresorów. Należy przy tym zwrócić uwagę na stosowane przez serwisantów części zamienne – powinny pochodzić od oryginalnego producenta, a do ich montowania należy użyć specjalistycznych narzędzi.

Prawidłowy kierunek obrotu kompresora

W ramach wspomnianej wyżej kontroli kompresora sprawdzimy, czy obrót kompresora przebiega zgodnie ze wskazaniem na urządzeniu. Należy w tym celu wykonać poniższe czynności:

1. Zdejmij tylne drzwi ochronne sprężarki. Jeśli urządzenie ich nie posiada, zachowaj szczególną ostrożność.
2. Połóż palec jednej dłoni na przycisku włączającym i palec drugiej na przycisku załączającym. Nie należy chwytać urządzenia całą ręką.
3. Krótko naciśnij przycisk startowy i od razu przycisk stop.
4. Teraz następuje moment sprawdzenia – obserwuj, w którą stronę wiruje wentylator. Kierunek obrotu kompresora powinien zgadzać się ze strzałką na jego obudowie.
5. Zatrzymaj kompresor i zamontuj drzwi ochronne.

Tak jak zostało wyżej wspomniane, jeśli kierunek obrotu nie jest zgodny z kierunkiem strzałki na obudowie sprężarki, należy zamienić miejscami poszczególne fazy linii zasilającej. Nie znajdziesz ich jednak na kompresorze, tylko zwykle na tabliczce zaciskowej. Następnie ponownie wykonaj czynności sprawdzające kierunek obrotu.

Jak ustalić kierunek obrotu w sprężarce hermetycznej?

Sprężarki hermetyczne charakteryzują się tym, że zazwyczaj nie mają możliwości sprawdzenia kierunku obrotów. Trzeba wówczas sprawdzić go w szczegółowej specyfikacji technicznej od producenta. W tego typu kompresorze kierunek obrotu nie ma jednak znaczącego wpływu na jego pracę. Jeśli sprężarka jest smarowana za pomocą pompy, powinna mieć tylko jeden kierunek obrotu. Z kolei w przypadku pompy zębatej, olej jest podawany do łożysk w obie strony. Nie generuje to dużego ciśnienia.

Kompresor pół-hermetyczny

W specyfikacji kompresora pół-hermetycznego może znaleźć się informacja o tym, jaki powinien być kierunek obrotów. Jeśli takiego zapisu nie ma, oznacza to, że olej płynie właściwą drogą niezależnie od kierunku obrotów.

Komu powierzyć kontrolę kompresora?

Samodzielne ustalenie kierunku obrotów kompresora może okazać się problematyczne. Często lepiej powierzyć to profesjonaliście, który wykona kompleksowy przegląd i serwis sprężarki, a przy okazji zweryfikuje prędkość i kierunek obrotów.

FAQ:

1. Jaki powinien być kierunek obrotów kompresora?

Zawsze powinien zgadzać się z kierunkiem strzałki na obudowie sprężarki. W przypadku sprężarek hermetycznych lub pół-hermetycznych informacja o kierunku obrotów może znajdować się w specyfikacji technicznej urządzenia.

2. Jak często należy ustalać prawidłowy kierunek obrotów kompresora?

Kontrolę kierunku wirowania należy przeprowadzić po każdym elektrycznym przyłączeniu.

3. Czy można samemu sprawdzić kierunek obrotów sprężarki?

Tak, jednak w razie wątpliwości warto powierzyć to serwisowi sprężarek.